درباره ما |
کد سؤال: ۴۲۱۶۵ | امامت و ائمه (علیهم السلام) »امامت عامه »امامت عامه در قرآن »آیه ولایت | تعداد بازدید: ۳۸ |
با سلام دوست گرامی ۱- فرمودهاید که میتواند در خارج مصداقهای متفاوتی پیدا کند ! این سخن بعد از اثبات اینکه مقصود از ولایت در آیه چه چیزی است ، غیر ممکن است ! آیه جمع آمده است ، اما هر جمعی نمیتواند (در هر زمان) چند مصداق داشته باشد . وقتی مقصود از ولایت ، خلافت رسول خدا (ص) شد ، آیا میتوان در یک زمان دو یا چند نفر ولی باشند ؟ با اینکه رسول خدا (ص) فرمودهاند «اذا بویع لخلیفتین فاقتلوا الآخر منهما» البته عدهای پاسخ ذیل را نیز دادهاند که میتواند مورد قبول باشد : >>مسلما به کار بردن صیغه جمع در مورد مفرد بىنکته نخواهد بودو در آیات یاد شده نکته آن روشن است و شاید علت آن در آیه ایناست که عواطف منافقان بر ضد امام تحریک نشود و بدانند که اینیک قانون کلى است و امکان دارد افراد و مصادیق فراوان پیدا کندکه فعلا مصداق آن على بن ابى طالب(ع)است. زمخشرى»در کشاف» خود نکته دیگرى نیز یاد مىکند و آناین که با آوردن صیغه جمع مىخواهد علاقه افراد را بر این کارتحریک کند و آنها بکوشند خود را به حد کمال برسانند<< یعنی در واقع طبق این نظر ، ممکن است که مصداقهای متعددی برای ولی متصور باشد ، و این خود سبب تشویق برای حصول مقدمات این مقام در شخص است ، اما در هر زمان جز یک نفر ولی نخواهد بود . ۲- جناب أیت الله جوادی آملی که شما به سخنان ایشان اشاره فرمودید (البته با آدرسی اشتباه) خود پاسخ اشکال شما را دادهاند : >>یکی بودن ولی در هر عصر دلیل اثبات بعضی از امور دلیل بر یکی بودن آنها نیز هست. این سخن درباره «توحید» بالاصالة و درباره خلافت و «امامت» بالتبع جاری است. توضیح اینکه اگر عالم خدایی دارد، این خدا یکی یکی باشد، چون با وجود دو خدا که صفاتشان عین ذات هم باشد، یعنی دو علم، دو قدرت و دو مدیریت، سمانها و زمین از بین میروند؛ (لوکان فیهما الهة إلاّ الله لفسدتا)[۱]. نمیتوان گفت که دو خدا براساس حقّ کار میکنند، زیرا غیر از خود خدا حقّی در عالم نیست و سایر موجودات عدم محض هستند و نفس الامر و واقع، هر چه باشد، همه فعل خداست، پس اگر ذات حضرت حق موجود است، به طور قطع، واحد و بدون شریک است؛ (الله لا إله إلاّ هو الحی القیّوم)[۲]. درباره رسول الهی نیز همین مطلب وجود دارد؛ یعنی دو رسول در زمین و زمان واحد نمیتوانند جامعه را اصلاح کنند. امامان معصوم هم که هر کدام مظهر تامّی از اسمای الهی هستند، برنامه خاصی دارند، از اینرو از میان دو معصوم که در یک زمان زندگی میکنند، یکی امام و دیگری مأموم است. براساس این معیار کلّی نمیتوان گفت که مصداق (الذین امنوا... ) در آیه ولایت، جمیع یا گروهی از مؤمنان هستند که در حال رکوع زکات میدهند، چون هرج و مرج پیش میآید و نقض غرض میشود، زیرا هدف از تعیین ولی جلوگیری از هرج و مرج است و اگر قرار باشد هر کسی در حال رکوع صدقه بدهد، امام و رهبر باشد و چنین ادّعایی داشته باشد، موجب هرج و مرج خواهد بود. از اینرو، منظور از (الذین امنوا... ) تنها حضرت علی(علیهالسلام) است و ولایت سایر ائمه(علیهمالسلام) از دلایل دیگر استفاده میشود، زیرا از ظاهر آیه به همراه شأن نزول، اختصاص ولایت به آن حضرت فهمیده میشود و همین اختصاص در اذهان عموم مسلمانان صدر اسلام هم وجود داشت. چنانکه عمر چهل بار صدقه داد تا آیه دربارهاش نازل شود، ولی نازل نشد. عمل عمر نشان میدهد که با این کار خود را مشمول آیه ولایت نمیدانست، وگرنه خواستار نزول آیه نمیشد و به استناد همین آیه خود را ولی معرفی میکرد<< اشاره ایشان ، به روایتی است که عمر میگوید من چهل انگشتر در رکوع دادم تا آنچه در مورد علی نازل شده است ، در مورد من نیز نازل شود ، اما چنین نشد ! که این به خوبی بیانگر آن است که خود عمر نیز میدانستهاست که نمیتوان در یک زمان برای این آیه در یک زمان دو مصداق تصور کرد . موفق باشید گروه پاسخ به شبهات |