باسلام

دوست گرامی؛ اولاً؛ در این آیه قرینه ای است که می فهماند رضایت فقط مربوط به همان زمان است و بعد را شامل نمی شود. خداوند در این آیه می فرماید: «لَقَدْ رَضِیَ اللَّهُ عَنِ الْمُؤْمِنِینَ إِذْ یُبَایِعُونَکَ تَحْتَ الشَّجَرَةِ» خداوند از مؤمنان- هنگامى که در زیر آن درخت با تو بیعت کردند- راضى و خشنود شد. رضایت شامل مومنین و مقید به زمان و بیعت با رسول الله صلی الله علیه و آله شده است.

ثانیاً؛ در چند آیه قبل از این آیه که سخن از بیعت شده آنها را از پیمان شکنی برحذر داشته می فرماید: «إِنَّ الَّذِینَ یُبَایِعُونَکَ إِنَّمَا یُبَایِعُونَ اللَّهَ یَدُ اللَّهِ فَوْقَ أَیْدِیهِمْ فَمَن نَّکَثَ فَإِنَّمَا یَنکُثُ عَلىَ‏ نَفْسِهِ وَ مَنْ أَوْفىَ‏ بِمَا عَاهَدَ عَلَیْهُ اللَّهَ فَسَیُؤْتِیهِ أَجْرًا عَظِیمًا ؛ افرادى که با تو بیعت مى ‏کنند (در حقیقت) تنها با خدا بیعت مى ‏نمایند، دست خدا بالاى دست آن‌ها است؛ پس هر کس پیمان‏شکنى کند، تنها به زیان خود پیمان شکسته است و آن کس که نسبت به عهدى که با خدا بسته وفا کند، به زودى پاداش بزرگى به او خواهد داد.» (الفتح / ۱۰) یعنی رضایت من بخاطر این بیعت است و مربوط به این زمان است تا مادامی که بر بیعت خود باشید اجر عظیم خواهید داشت(فسیوتیه اجراً عظیما) ولی اگر پیمان شکنی کردید به ضرر خود شماست(فمن نکث فانما ینکث علی نفسه). اگر رضایت آنها دائمی می بود دیگر این تفصیل چه معنایی می توانست داشته باشد؟

ثالثاً؛ خود این افرادی که در بین این بیعت کنندگان حدیبیه بوده اند این استدلال شما را قبول ندارند مانند براء بن عازب و ابوسعید خدری و عایشه و... مثلاً بخارى در صحیحش مى‌نویسد:

«عَنْ الْعَلاءِ بْنِ الْمُسَیَّبِ عَنْ أَبِیهِ قَالَ لَقِیتُ الْبَرَاءَ بْنَ عَازِبٍ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُمَا فَقُلْتُ طُوبَى لَکَ صَحِبْتَ النَّبِیَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ وَبَایَعْتَهُ تَحْتَ الشَّجَرَةِ فَقَالَ یَا ابْنَ أَخِی إِنَّکَ لا تَدْرِی مَا أَحْدَثْنَا بَعْدَهُ.»

علاء بن مسیب از پدرش نقل مى‌کند که: براء بن عازب را ملاقات کردم و به او گفتم: خوشا به حالت که عصر پیامبر را درک کردى و با آن حضرت در زیر درخت بیعت کردی. براء بن عازب گفت: پسر براردم! تو نمى‌دانى که ما چه بدعت‌هایى را پس از پیامبر گذاشته‌ایم!» (البخاری الجعفی، محمد بن إسماعیل أبو عبدالله (متوفای۲۵۶هـ)، صحیح البخاری، ج ۴، ص ۱۵۲۹، ح۳۹۳، کِتَاب الْمَغَازِی، بَاب غَزْوَةِ الْحُدَیْبِیَةِ، تحقیق: د. مصطفى دیب البغا، ناشر: دار ابن کثیر، الیمامة - بیروت، الطبعة: الثالثة، ۱۴۰۷هـ – ۱۹۸۷م.)

رابعاً؛ در بین اینها گروهی منافق مانند عبدالله بن ابی بودند و گروهی بودند که بعدها در مقابل هم قرار گرفتند و یکدیگر را به قتل رساندند و... که همه این دلایل و دلایل دیگر که در مقالات ذیل بحث شده به ما می فهماند که این اعلام رضایت مربوط به همان جریان بوده است. لطفاً تفصیل آن را در مقالات ذیل ببینید:

«بررسی آیه «بیعت رضوان» و رضایت دائمی خداوند»

«آیا عبدالله ابى، در بیعت رضوان حضور داشته و با رسول خدا(ص) بیعت کرده است؟»

«آیا آیه « إِذْ یُبَایِعُونَکَ تَحْتَ الشَّجَرَةِ » عدالت تمامی صحابه را ثابت می‌کند؟»

موفق باشید

گروه پاسخ به شبهات

(۱)