باسلام

دوست گرامی

این تفسیر قمی امروزی که موجود است با یک مقدمه‏ ى طولانى که به نام تفسیر على بن ابراهیم قمى مشهور است، از خود على بن ابراهیم قمى نیست؛ چون در آخر مقدمه‏ ى این تفسیر چنین آمده است:

أقول تفسیر بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ‏
حَدَّثَنِی‏ أَبُو الْفَضْلِ‏ الْعَبَّاسُ‏ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ الْقَاسِمِ بْنِ حَمْزَةَ بْنِ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ ع ..فَضَّالٍ عَنْ عَلِیِّ بْنِ عُقْبَةَ قَالَ و
تفسیر القمی ؛ ج‏۱ ؛ ص۲۷
از این متن استفاده مى ‏شود که مقدمه‏ ى تفسیر، از خود على بن ابراهیم قمى نیست، بلکه از فردى مجهول است که با عبارت «حدّثنى، به من خبر داد» از ابو الفضل العباس علوى روایت مى‏ کند؛ چه این که در کتاب‏هاى رجالى شرح حالى از ابو الفضل العباس علوى دیده نمی شود

در صحت انتساب تمام روایات این تفسیر به علی بن ابراهیم قمی تردید وجود دارد چون قرائنی در این کتاب وجود دارد که نشان می دهد مقداری از این کتاب از ابوالجارود نقل شده است که ربطی به قمی ندارد زیرا در خود همین کتاب از تفسیر قمی آدرس داده می شود که نشان از این دارد که بخشی از کتاب مال قمی بوده است نه همه آن
«رجع إلی تفسیر علی بن إبراهیم»، أو: «رجع إلی روایة علی بن إبراهیم»، أو: «رجع الحدیث إلی علی بن إبراهیم راجع تفسیر القمّی: ۱/۲۷۱، ۲۷۲، ۲۸۹، ۲۹۹، ۳۱۳، ۳۸۹ و... .»الذریعة: ۴/۳۰۴

بنابراین نمى‏ توان با استناد به این تفسیر، على بن ابراهیم قمى را دراز تحریف‏ گرایان قرار داد

همیچین اگر در روایاتی که در این تفسیر نقل شده و برخی از آن تحریف را ثابت می کنند، درباره‏ ى اختلاف قرائت‏ها و تحریف در معناى آیات، اختلاف در تألیف و یا ذکر آیات به همراه شان نزول است مانند آیه «ما انزل الیک من ربک فی علی» که ذکر کردید روایات در این خصوص نمی خواهد بگوید که فی علی جزء قرآن است بلکه دارد شان نزول آیه را ثابت می کند که در خصوص حضرت علی علیه السلام نازل شده است و این چیزی است که حتی در کتب اهل سنت نقل شده است که صحابه بعد نازل شدن آیه ابلاغ نام حضرت علی علیه السلام را نیز در کنار آیه ذکر می کردند

به عبارت دیگر در روایات نقل شده است در زمان پیامبر صلی الله علیه و آله وقتی قرآن نازل می‌شد، صحابه سعی می‌کردند قرآن را به همراه شأن نزول قرائت کنند همچنان درباره آیه تبلیغ که در شأن حضرت علی علیه السلام نازل شده است، این چنین بوده است که نام حضرت را نیز در کنار خود آیه قرائت می‌کردند
سیوطی در این خصوص این چنین راویت می‌کند:
وأخرج ابن مردویه عن ابن مسعود قال : کنا نقرأ على عهد رسول الله صلى الله علیه وسلم ) یا أیها الرسول بلغ ما أنزل إلیک من ربک ( ان علیا مولى المؤمنین ) وإن لم تفعل فما بلغت رسالته والله یعصمک من الناس
السیوطی، جلال الدین أبو الفضل عبد الرحمن بن أبی بکر (متوفاى۹۱۱هـ)، الدر المنثور، ج ۳ ص ۱۱۷، ناشر: دار الفکر - بیروت – ۱۹۹۳.
روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم والسبع المثانی، ج ۶ ص ۱۹۳، ناشر: دار إحیاء التراث العربی – بیروت.
ابن مردویه، أبی بکر أحمد بن موسى الأصفهانی، متوفای ۴۱۰، مناقب علی بن أبی طالب (ع) وما نزل من القرآن فی علی (ع) ص ۲۴۰، تحقیق : جمعه ورتبه وقدم له : عبد الرزاق محمد حسین حرز الدین،‌چاپ : الثانیة، سال چاپ : ۱۴۲۴ - ۱۳۸۲ش
همچنین ابن مردویه در جای دیگر در مورد چگونگی قرائت آیه دیگر در زمان پیامبر (ص) می‌نویسد:
ابن مردویه ، عن ابن عباس : کنا نقرأ على عهد رسول الله : کفى الله المؤمنین القتال بعلی .
ابن مردویه از این عباس نقل می‌کند که در عصر پیامبر صلی الله علیه و آله ما چنین قرائت می‌کردیم خداوند مؤمنان را از جنگ بوسیله علی بى نیاز ساخت
ابن مردویه، أبی بکر أحمد بن موسى الأصفهانی، متوفای ۴۱۰، مناقب علی بن أبی طالب (ع) وما نزل من القرآن فی علی (ع) مناقب علی بن أبی طالب (ع) وما نزل من القرآن فی علی (ع) - أبی بکر أحمد بن موسى ابن مردویه الأصفهانی - ص ۳۰۰ ، حقیق : جمعه ورتبه وقدم له : عبد الرزاق محمد حسین حرز الدین،‌چاپ : الثانیة، سال چاپ : ۱۴۲۴ - ۱۳۸۲ش
لذا قرآن حضرت علی علیه السلام نیز چنین است که در کنار آیات شان نزول نیز ذکر شده است و این دلیل بر جزء قرآن دانستن شان نزول نیست

پس چیزی که دلالت بر محرف بودن علی بن ابراهیم کند وجود ندارد و این امثال قفاری هستند که در کتب خود سعی در اهل تحریف نشان دادن بزرگان شیعه دارند این در حالی است روایات آنها به صراحت تحریف را در قرآن ثابت می کند
بخاری در این باره می‌نویسد:
قَالَ عُمَرُ لَوْلَا أَنْ یَقُولَ النَّاسُ زَادَ عُمَرُ فِی کِتَابِ اللَّهِ لَکَتَبْتُ آیَةَ الرَّجْمِ بِیَدِی
اگر نمی گفتند که عمر به کتاب خدا اضافه کرده آیه رجم را با دست خودم می نوشتم
صحیح البخاری، ج۸ ، ص۱۱۳
همچنین آمده است دو ثلث قرآن طبق نظر عمرحذف شده است
در منابع اهل سنت روایتی این چنین نقل شده است:
عن عمر بن الخطاب قال قال رسول الله صلى الله علیه وسلم القرآن ألف ألف حرف وسبعة وعشرون ألف حرف فمن قرأه صابرا محتسبا کان له بکل حرف زوجة من حور العین
ابن مردویه از عمر بن خطاب روایت کرده است که رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله و سلّم فرمودند: «قرآن یک میلیون و بیست و هفت هزار حرف است. هر کس آن را با صبر و تحمل بخواند، خداوند به هر حرفى یک حور العین به او خواهد داد

الإتقان فی علوم القرآن ، السیوطی ، ج ۱ ، ص ۱۹۰
و حال آن‌که قرآن فعلی ، ثلث این مقدار هم نمی‌شود .
موفق باشید
گروه پاسخ به شبهات