با سلام

دوست گرامی

در روایتی که ابی بکر آن را نقل می کند بحث ارث مالی می باشد و این امر به قرینه انتهای روایت «ما ترکناه صدقه » کاملا مشخص است .اما در روایات شیعه منظور از وراثت در جمله ان الانبیاء لم یورثوا بحث وارثت مالی نیست بلکه این سخن از مدلول روایت بیگانه است و منظور ارث بردن علما از پیامبران ، چیزهایی همانند درهم و دینار نیست بلکه ارث پیامبران برای علما همانا احادیث و علم ایشان می باشد .ارث نگذاشتن درهم و دینار از طرف پیامبران برای علما دلیل بر نفی ارث گذاشتن پیامبران برای خویشان خودشان نیست و صدر و ذیل روایت نیز در صدد نفی این امر نیست بلکه تخصیصا در مورد ارث پیامبران برای علما سخن گفته است و کاربر لفظ ارث در اینجا صرفا مشترک لفظی می باشد .

و اصل ان چیزی که در روایات شیعه آمده چنین است که شان انبیاء بالاتر از این است که ارث آنها منحصر در مال دنیوی و میراث مادی باشد بلکه اصل و عمده و اکثر آنچه که از انبیاء به یادگار می ماند علم و حکمت یعنی میراث معنوی می باشد و این همانی است که انبیاء برای علما بجا می گذارند .
محمد صالح مازندرانی در شرح این جمله روایت کافی چنین می گوید :
هذا ینافی ظاهرا ما دل من الآیات والروایات على إیراثهم. والجواب: أن المراد أن الأنبیاء لم یکن من شأنهم وعاداتهم جمع الأموال والأسباب کما هو شأن أبناء الدنیا، وهذا لا ینافی إیراثهم ما کان فی أیدیهم من الضروریات کالمساکن والمرکوب والملبوس ونحوها .
این سخن ظاهرا در تنافی با ظاهر آیات و روایاتی که در باب ارث گذاشتن پیامبران می باشد و جواب این است که – مراد روایت این چنین است که - شان و عادت انبیاء بر جمع کردن اموال و اسباب آنچنان که شان و شئونات ابناء دنیا ( دنیا پرستان) می باشد نیست و این امر تنافی ارث گذاشتن آنها از آنچه که از ضروریات در نزدشان بوده همانند خانه و مرکب و لباس و غیره نمی باشد .

شرح اصول الکافی ج ۲ ص ۲۶

در شرح تجرید نیز در خصوص چنین روایاتی آمده است

و نظیر این است که گویند میراث دهقان گاو خر و گوسفند و شتر است و میراث بازرگان الماس و لعل و مروارید و گوهر.

شرح فارسى تجرید الاعتقاد، متن، ص: ۵۲۳
در حقیقت عمده و اکثر میراث اینان چنین است ، نه آنکه از بازرگان هیچگاه حیوان و مرکبی باز نمی ماند و دهقان هیچگاه گوهر و جواهر به ارث نمی گذارد .

موفق باشید

گروه پاسخ به شبهات