باسلام
دوست گرامی؛‌ در مورد آیه ۵۰ سوره مریم(س) روایتی از امام رضا علیه السلام به این مضمون نقل شده است:
«یونس بن عبدالرّحمن خدمت امام هشتم، حضرت رضا علیه السلام، مى ‏رسد و عرض مى ‏کند:
بعضى از مردم مى ‏پرسند نام على علیه السلام در کجاى قرآن آمده است؟
من در جواب مى ‏گویم: «وَجَعَلْنا لَهُمْ لِسانَ صِدْقٍ عَلِیّاً» آیا این پاسخ صحیح است؟
امام فرمود: «صَدَقْتَ هُوَ هکَذا»؛ راست گفتى، مطلب همان‏طور است که تو مى ‏گویى![البرهان فى تفسیر القرآن، جلد ۳، صفحه ۱۴]
آیت الله مکارم شیرازی در این مورد می فرمایند:
بدون شک واژه «علیّاً»، که در این آیه شریفه آمده، اسم شخص (و به تعبیر فنّى عَلَم) نیست، بلکه جنبه وصفى دارد و به عنوان صفتى براى کلمه «لسان» آمده است. و امّا حدیث مذکور از نظر سند اعتبارى ندارد؛ زیرا یکى از راویان آن «احمد بن محمّد السّیارى» مى‏ باشد که فرد بسیار ضعیفى است، او کسى است که روایات تحریف قرآن را به صورت گسترده، نقل کرده است؛ بدین جهت روایاتى که او در سلسله سند آن باشد قابل قبول نیست، و فاقد اعتبار مى ‏باشد. مرحوم علّامه اردبیلى در شرح حال او مى ‏نویسد: «او مردى ضعیف و فاسد المذهب بوده‏ و روایاتش تو خالى و غیرقابل اعتماد است. [جامع ‏الروّاة، جلد اوّل، صفحه ۶۷.] بنابراین روایت فوق معتبر نیست. (آیات ولایت در قرآن، آیت الله مکارم شیرازی&#۱۶۴۸; ص: ۳۰۳)
همچنین روایتی در کتاب علی بن ابراهیم قمی نقل شده به این مضمون: وَ جَعَلْنا لَهُمْ لِسانَ صِدْقٍ عَلِیًّا یَعْنِی أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ ع- حَدَّثَنِی بِذَلِکَ أَبِی عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ الْعَسْکَرِیِّ ع‏ (تفسیر قمی، ج۲، ص۵۲) که والا این کتاب منتسب به علی بن ابراهیم قمی است و در این انتساب حرف است و بسیاری قبول ندارند و قابل استناد نیست ثانیاً اینجا هم منظور از لسان صدق، امیر المومنین(علیه السلام) می باشد و علیا صفت آن می باشد.
اما آنچه در برخی از روایات و تعابیر علما آمده است که منظور از این آیه، امام علی علیه السلام می باشد و این آیه در جواب آیه ۸۴ سوره شعراء می باشد که حضرت ابراهیم علیه السلام از خداوند درخواست می کند تا برای او در ذریه او لسان صدقی قرار دهد. در این روایات و تعابیر هم چنین تاویل شده و هرگز منظور این نیست که لفظ علی در این آیه، حضرت امیر علیه السلام باشند.

موفق باشید

گروه پاسخ به شبهات

(۱)