با سلام

دوست گرامی

هر چند در قرآن، زکات بیشتر مطرح شده و در ۳۲ آیه از زکات نام برده شده، ولى باید توجه داشت:

۱- وجوب زکات فقط در یک آیه آن هم در آیه ۱۰۳ سوره توبه به این صورت آمده است: «خذْ مِنْ أَمْوَالهِِمْ صَدَقَةً تُطَهِّرُهُمْ وَ تُزَکِّیهِم بهَِا وَ صَلّ‏ِ عَلَیْهِمْ إِنَّ صَلَوتَکَ سَکَنٌ لهَُّمْ وَ اللَّهُ سَمِیعٌ عَلِیم» آمده است و بقیه آیات زکات یا درباره صدقات مستحبى است یا پرداخت زکات به عنوان صفتى از صفات مؤمنان و مردان خدا ذکر شده، یا در مورد زکات در ادیان گذشته است. در برخى آیات "زکات" به معنى پاکى به کار رفته نه به معناى زکات واجب؛ بنابراین معناى زکات گسترده بوده و شامل انواع مختلف کمک مالى و غیر مالى، واجب یا مستحب مى‏ شود، در حالى که معناى خمس یک چیز بیشتر نیست.
۲-احتمال دیگری که در این خصوص می رود این است که چون موارد مصرف زکات بیشتر بوده، تأکید بیشترى بر زکات و پرداخت آن شده است. مصرف خمس فقط براى پیامبر صلی الله علیه و آله و ذوى القرباى بوده و اینان بخش کوچک از جامعه بودند، ولى مصرف زکات بسیار وسیع‏تر بود، زیرا تمامى فقرا و مساکین و ابن السبیل و فى سبیل اللَّه و غارمین (بدهکارن) مشمول گرفتن زکات مى شدند

۳- احتمال دیگر این است که چون بیشتر ثروت و درآمد مردم آن زمان، چیزهایى بود که زکات در آن‏ها واجب است، مثل جو و گندم و خرما و گاو و گوسفند و شتر. غالباً مردم غیر از این‏ها چیزى نداشتند تا در قرآن گفته شود.

۴- چون مصرف خمس، مخصوص پیامبر و خویشان حضرت بود، کمتر به آن گوشزد شد، تا کسى توهم نکند پیامبر براى خود و خویشان حقی زیادی را اختصاص داده اند، ولى چون زکات براى عموم مردم بود، بسیار در قرآن و روایات نسبت به پرداخت آن تأکید شده است.

اما در خصوص اینکه خمس به چه چیزی تعلق می گیرد، در مقاله بالا توضیح داده شده است

موفق باشید

گروه پاسخ به شبهات