با سلام و احترام

گذشته از سند روایات این دو باب که عمده آنها روایات مجهول یا ضعیف است(البته روایت صحیح هم دارد)، اینگونه میتوان پاسخ داد که منظور از زمانی که امام علیه السلام علم امام قبل خود را به طورکامل میداند، آن زمانی است که علم امام که به صورت استعداد و قوه در امام بوده است، تبدیل به فعل شده است و با توجه به اینکه امام با رسیدن به زمان عهده دار شدن منصب امامت، نیاز به علم کاملی از خلایق و اتفاقات عالم و...دارد، باید علم امامت را به طور کامل داشته باشد، با توجه به این مساله، علم امام در آخرین لحظات تبدیل به فعل شده و امام اخیر مانند امامی که در حال از دنیا رفتن است و مانند همان علمی که او دارد، علم پیدا میکند، نکته دیگری که مطرح است این است که امام هرآنچه را که بخواهد میداند، مسلما امام طالب دانستن اموری را که فایده نداشته باشد و زمان دانستن آن نرسیده باشد، نمی باشد، در آخرین لحظاتی که امام حی در دنیا هستند، امام بعدی در مسیر قرار گرفتن منصب امامت است، این همان لحظه ای است که امام باید علم امام قبلی که برای امامت به آنها نیاز داشت را بداند، در نتیجه امام اراده دانستن آن علوم را خواهد کرد و خدا به وسیله امام قبلی آن علم شانی و استعدادی را تبدیل به قوه و فعل میکند، شاهد بر اینکه امام شانیت و استعداد و قوه برای دانستن همه موارد را دارد، روایاتی است که برخی از آنها درکتاب بصائر و ...آمده است؛ در این روایات بیان میکند که امام علیه السلام با پاگذاشتن به این عالم، علم به همه امور را به صورت کامل پیدا میکند، که این علوم به صورت شانی و استعدادی در اختیار ایشان است و اگر ایشان بخواهد آن موارد را تبدیل به فعلیت میکند:

فَإِذَا خَرَجَ إِلَى الْأَرْضِ أُوتِیَ الْحِکْمَةَ وَ زُیِّنَ بِالْعِلْمِ وَ الْوَقَارِ وَ أُلْبِسَ الْهَیْبَةَ وَ جُعِلَ‏ لَهُ‏ مِصْبَاحٌ‏ مِنْ‏ نُورٍ یَعْرِفُ بِهِ الضَّمِیرَ وَ یَرَى بِهِ أَعْمَالَ الْعِبَادِ.

فَإِذَا تَرَعْرَعَ‏ نُصِبَ‏ لَهُ‏ عَمُودٌ مِنْ نُورٍ مِنَ السَّمَاءِ إِلَى الْأَرْضِ یَرَى بِهِ أَعْمَالَ الْعِبَادِ.

حَتَّى إِذَا شَبَ‏ رَفَعَ‏ اللَّهُ‏ لَهُ‏ عَمُوداً مِنْ نُورٍ یَرَى فِیهِ الدُّنْیَا وَ مَا فِیهَا لَا یُسْتَرُ عَنْهُ مِنْهَا شَیْ‏ء

بصائرالدرجات، ج۱، ص۴۳۵

در این روایات بیان شده است امام از هنگام تولد خود که مسلما در آن مقطع امام نیست به همه این امور اشراف دارد و امام چنانچه اراده کند همان طور که در منابع بیان شده است، هیچ چیز از او پوشیده نیست، بسیاری از امور است که علم به آنها در مقام امامت ظاهری امام معصوم به کارمی آید و امام تا زمانیکه به امامت نرسیده است، نیازی به علم به مفاد آن موارد ندارد، این موارد اگرچه برای امام صامت و امامی که درحال حاضر امام نیست به صورت بالقوه وجود دارد، اما بالفعل نیست، در آخرین لحظاتی که امام معصوم که در حال حاضر امام است از دنیا میرود، این امور برای امام بعدی که میخواهد به امام برسد تفویض و فعال میشود.

اضافه بر مطالب یاد شده در قسمت بالا، در کتاب شریف کافی با سند صحیح تعدادی روایت ذکر شده است که در آنها آمده است هر علمی که پیامبر صلی الله علیه و آله داشته است، آن علم را به امیرالمومنین نیز تعلیم کرده است و علمی نیست مگر اینکه هردوی این دو بزرگوار داشته باشند و باهم شریک باشند

عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنِ ابْنِ أَبِی عُمَیْرٍ عَنِ ابْنِ أُذَیْنَةَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سُلَیْمَانَ عَنْ حُمْرَانَ بْنِ أَعْیَنَ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: إِنَّ جَبْرَئِیلَ ع أَتَى رَسُولَ اللَّهِ ص بِرُمَّانَتَیْنِ فَأَکَلَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِحْدَاهُمَا وَ کَسَرَ الْأُخْرَى بِنِصْفَیْنِ فَأَکَلَ نِصْفاً وَ أَطْعَمَ عَلِیّاً نِصْفاً ثُمَّ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص یَا أَخِی هَلْ تَدْرِی مَا هَاتَانِ الرُّمَّانَتَانِ قَالَ لَا قَالَ أَمَّا الْأُولَى فَالنُّبُوَّةُ لَیْسَ لَکَ فِیهَا نَصِیبٌ وَ أَمَّا الْأُخْرَى فَالْعِلْمُ أَنْتَ شَرِیکِی فِیهِ فَقُلْتُ أَصْلَحَکَ اللَّهُ کَیْفَ کَانَ یَکُونُ شَرِیکَهُ فِیهِ قَالَ لَمْ یُعَلِّمِ اللَّهُ مُحَمَّداً ص عِلْماً إِلَّا وَ أَمَرَهُ أَنْ یُعَلِّمَهُ عَلِیّاً ع.

کافی، ج۱، ص ۲۶۳

در این روایت شریف بیان شده است که اگرچه در نبوت امیرالمومنین علیه السلام با پیامبر صلی الله علیه و آله شریک نمی باشند اما در علم ای علی تو با من شریک هستی ، امام علی علیه السلام : چگونه من با شما در علم شریک هستم؟پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: خدا علمی به پیامبرش صلی الله علیه و آله نداد مگر اینکه فرمان داد که آن را به امیرالمومنین علیه السلام تعلیم دهد.

موفق باشید گروه پاسخ به شبهات

نظر شما: * نام: * پست الکترونیکی: * متن نظر : * کد امنیتی:

بازگشت