با سلام دوست گرامی

نزول ملائکه بر نبی مکرم اسلام واوصیای ایشان علیهم السلام علاوه بر روایت فوق، روایات صحیح السند وموثق دیگری در منابع روائی شیعه وجود دارد که این مساله را بیان می کند.این دو روای ت با ترجمه مختصر به شرح ذیل است:

روایت اول:

۲- حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ عَلِیِّ بْنِ الْحَکَمِ عَنْ سَیْفِ بْنِ عَمِیرَةَ عَنْ دَاوُدَ بْنِ فَرْقَدٍ قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَ‏ إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِی لَیْلَةِ الْقَدْرِ وَ ما أَدْراکَ ما لَیْلَةُ الْقَدْرِ قَالَ نَزَلَ فِیهَا مَا یَکُونُ مِنَ السَّنَةِ إِلَى السَّنَةِ مِنْ مَوْتٍ أَوْ مَوْلُودٍ قُلْتُ لَهُ إِلَى مَنْ فَقَالَ إِلَى‏ مَنْ‏ عَسَى‏ أَنْ‏ یَکُونَ‏ إِنَّ النَّاسَ فِی تِلْکَ اللَّیْلَةِ فِی صَلَاةٍ وَ دُعَاءٍ وَ مَسْأَلَةٍ وَ صَاحِبَ هَذَا الْأَمْرِ فِی شُغُلٍ‏ تَنَزَّلُ الْمَلائِکَةُ إِلَیْهِ بِأُمُورِ السَّنَةِ مِنْ غُرُوبِ الشَّمْسِ إِلَى طُلُوعِهَا مِنْ کُلِّ أَمْرٍ سَلامٌ هِیَ‏ لَهُ إِلَى أَنْ یَطْلُعَ الْفَجْرُ.

بصائر الدرجات فی فضائل آل محمد صلى الله علیهم ؛ ج‏۱ ؛ ص۲۲۰

این روایت صحیح السند است.

ترجمه :داوود بن فرقد می گوید از امام درباره ی قول خداوند متعال در باره آیه" انا انزلناه فی لیلة القدر وما ادرک ما لیلة القدر"نازل می شود در این شب آنچه که واقع می شود در این سال تا سال آینده از مولود ها و فوت ها، به حضرت عرض کردم:به چه کسی نازل می شود؟فرمود:به کسی که امید است که باشد.همانا مردم در این شب در نماز ودعا هستند وصاحب این امر مشغول است وملائکه نازل میشوند خدمت ایشان به امور سالی که می اید(هر امری که تصور شود) از غروب افتاب تا طلوع صبح دیگر و سلام و سلامتی

روایت دوم:

۳۲ عَنْهُ عَنِ الْوَشَّاءِ عَنْ عَلِیِّ بْنِ أَبِی حَمْزَةَ عَنْ أَبِی بَصِیرٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: حَجَجْنَا مَعَ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع فِی السَّنَةِ الَّتِی وُلِدَ فِیهَا وَلَدُهُ مُوسَى ع فَلَمَّا نَزَلْنَا الْأَبْوَاءَ وَضَعَ لَنَا الْغَدَاءَ وَ کَانَ إِذَا وَضَعَ الطَّعَامَ لِأَصْحَابِهِ أَکْثَرَهُ وَ أَطَابَهُ قَالَ فَبَیْنَا نَحْنُ نَأْکُلُ إِذَ أَتَاهُ رَسُولُ حَمِیدَةَ فَقَالَ إِنَّ حَمِیدَةَ تَقُولُ لَکَ إِنِّی قَدْ أَنْکَرْتُ نَفْسِی وَ قَدْ وَجَدْتُ مَا کُنْتُ أَجِدُ إِذَا حَضَرَتْنِی وِلَادَتِی وَ قَدْ أَمَرْتَنِی أَنْ لَا أَسْبِقَکَ بِابْنِی‏ هَذَا قَالَ فَقَامَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع فَانْطَلَقَ مَعَ الرَّسُولِ فَلَمَّا انْطَلَقَ قَالَ لَهُ أَصْحَابُهُ سَرَّکَ اللَّهُ وَ جَعَلَنَا فِدَاکَ مَا صَنَعَتْ حَمِیدَةُ قَالَ قَدْ سَلَّمَهَا اللَّهُ وَ قَدْ وَهَبَ لِی غُلَاماً وَ هُوَ خَیْرُ مَنْ بَرَأَ اللَّهُ فِی خَلْقِهِ وَ لَقَدْ أَخْبَرَتْنِی حَمِیدَةُ ظَنَّتْ أَنِّی لَا أَعْرِفُهُ وَ لَقَدْ کُنْتُ أَعْلَمَ بِهِ مِنْهَا فَقُلْتُ وَ مَا أَخْبَرَتْکَ بِهِ حَمِیدَةُ عَنْهُ فَقَالَ ذَکَرَتْ أَنَّهُ لَمَّا سُقِطَ مِنْ بَطْنِهَا سَقَطَ وَاضِعاً یَدَهُ عَلَى الْأَرْضِ رَافِعاً رَأْسَهُ إِلَى السَّمَاءِ فَأَخْبَرْتُهَا أَنَّ تِلْکَ أَمَارَةُ رَسُولِ اللَّهِ ص وَ أَمَارَةُ الْوَصِیِّ مِنْ بَعْدِهِ فَقُلْتُ وَ مَا هَذَا مِنْ عَلَامَةِ رَسُولِ اللَّهِ ص وَ عَلَامَةِ الْوَصِیِّ مِنْ بَعْدِهِ فَقَالَ یَا أَبَا مُحَمَّدٍ إِنَّهُ لَمَّا أَنْ کَانَتِ اللَّیْلَةُ الَّتِی عُلِقَتْ فِیهَا بِابْنِی‏ هَذَا الْمَوْلُودِ أَتَانِی آتٍ فَسَقَانِی کَمَا سَقَاهُمْ وَ أَمَرَنِی بِمِثْلِ الَّذِی أَمَرَهُمْ بِهِ فَقُمْتُ بِعِلْمِ اللَّهِ مَسْرُوراً بِمَعْرِفَتِی مَا یَهَبُ اللَّهُ‏لِی فَجَامَعْتُ فَعَلِقَتْ بِابْنِی هَذَا الْمَوْلُودِ فَدُونَکُمْ فَهُوَ وَ اللَّهِ صَاحِبُکُمْ مِنْ بَعْدِی إِنَّ نُطْفَةَ الْإِمَامِ مِمَّا أَخْبَرْتُکَ فَإِنَّهُ إِذَا سَکَنَتِ النُّطْفَةُ فِی الرَّحِمِ أَرْبَعَةَ أَشْهُرٍ وَ أَنْشَأَ فِیهِ الرُّوحُ بَعَثَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى إِلَیْهِ مَلَکاً یُقَالُ لَهُ حَیَوَانٌ یُکْتَبُ فِی عَضُدِهِ الْأَیْمَنِ- وَ تَمَّتْ کَلِمَةُ رَبِّکَ صِدْقاً وَ عَدْلًا لا مُبَدِّلَ لِکَلِماتِهِ‏ فَإِذَا وَقَعَ مِنْ بَطْنِ أُمِّهِ وَقَعَ وَاضِعاً یَدَیْهِ عَلَى الْأَرْضِ رَافِعاً رَأْسَهُ إِلَى السَّمَاءِ فَلَمَّا وَضَعَ یَدَهُ عَلَى الْأَرْضِ فَإِنَّ مُنَادِیاً یُنَادِیهِ مِنْ بُطْنَانِ الْعَرْشِ مِنْ قِبَلِ رَبِّ الْعِزَّةِ مِنَ الْأُفُقِ الْأَعْلَى بِاسْمِهِ وَ اسْمِ أَبِیهِ یَا فُلَانَ بْنَ فُلَانٍ اثْبُتْ مَلِیّاً لِعَظِیمٍ خَلَقْتُکَ أَنْتَ صَفْوَتِی مِنْ خَلْقِی وَ مَوْضِعُ سِرِّی وَ عَیْبَةُ عِلْمِی وَ أَمِینِی عَلَى وَحْیِی وَ خَلِیفَتِی فِی أَرْضِی وَ لِمَنْ تَوَلَّاکَ أَوْجَبْتُ رَحْمَتِی وَ مَنَحْتُ جِنَانِی وَ أَحْلَلْتُ جِوَارِی ثُمَّ وَ عِزَّتِی لَأُصْلِیَنَّ مَنْ عَادَاکَ أَشَدَّ عَذَابِی وَ إِنْ أَوْسَعْتُ عَلَیْهِمْ فِی الدُّنْیَا مِنْ سَعَةِ رِزْقِی قَالَ فَإِذَا انْقَضَى صَوْتُ الْمُنَادِی أَجَابَهُ هُوَ وَ هُوَ وَاضِعٌ یَدَهُ عَلَى الْأَرْضِ رَافِعاً رَأْسَهُ إِلَى السَّمَاءِ وَ یَقُولُ‏ شَهِدَ اللَّهُ أَنَّهُ لا إِلهَ إِلَّا هُوَ وَ الْمَلائِکَةُ وَ أُولُوا الْعِلْمِ قائِماً بِالْقِسْطِ لا إِلهَ إِلَّا هُوَ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ‏ فَإِذَا قَالَ ذَلِکَ أَعْطَاهُ اللَّهُ الْعِلْمَ الْأَوَّلَ وَ الْعِلْمَ الْآخِرَ وَ اسْتَحَقَّ زِیَارَةَ الرُّوحِ فِی لَیْلَةِ الْقَدْرِ قُلْتُ وَ الرُّوحُ لَیْسَ هُوَ جَبْرَئِیلَ قَالَ لَا الرُّوحُ خَلْقٌ أَعْظَمُ مِنْ جَبْرَئِیلَ إِنَّ جَبْرَئِیلَ مِنَ الْمَلَائِکَةِ وَ إِنَّ الرُّوحَ خَلْقٌ أَعْظَمُ مِنَ الْمَلَائِکَةِ أَ لَیْسَ یَقُولُ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى‏ تَنَزَّلُ الْمَلائِکَةُ وَ الرُّوحُ‏.

المحاسن - أحمد بن محمد بن خالد البرقی - ج ۲ ص ۳۱۵

این روایت نیز موثقه است.

ترجمه:

با امام صادق علیه السلام حج به جا آوردم در سالی که در آن سال فرزندش حضرت موسی متولد شد هنگامی که در ابواء مستقر شدیم برای ما نهار آورد وسیره ی ایشان چنین بود که هنگامی که طعام می آورد برای اصحابش هم بسیار وهم پاکیزه قرار می داد.در این هنگامی که می خوردیم فرستاده حمیده آمد و گفت، حمیده به تو می گوید که من خودم را باور ندارم (کنایه از تعجب)

و به تحقیق یافتم آنچه را که در زمان ولادتم نیافته بودم و به من امر کردی که به دیدار فرزندت سبقت نگیریم.امام صادق علیه السلام بلند شد و با فرستاده رفت.هنگامی که بازکشت اصحابش گفتند :خداوند تو را خوشحال گرداند و جان ما فدای شما حمیده چه به دنیا آورده است.حضرت فرمود:خدا او را نگه دارد.خداوند به من فرزند پسری عنایت کرده است واو بهترین خلقی است که خداوند عنایت کرده و به تحقیق این خبر را حمیده به من داد و گمان داشت که من این فرزند را نمی شناسم و به تحقیق من به تولد او از حمیده علم داشتم.

پس گفتم که حمیده به شما چه خبر داد؟فرمود:خبر داد که هنگامی که فرزند متولد شد دستانش را بر زمین گذاردو سرش را به سمت آسمان بلند کرد پس به او گفتم که این نشانه رسول خدا ونشانه اوصیای بعد ایشان است پس به ایشان عرض کردم:از کجا علم داشتی که این علامت رسول خدا ووصیّ به حق ایشان است؟

فرمود: یا ابامحمد:شبی که قرار بر انعقاد این نطفه بود فرا رسید، شخصی آمد وما را آب نوشانید

آن طور که اوصیاء و رسول مکرم را آب نوشاندند وامر کرد مرا به مثل آنچه که آنان را امر کردند،پس به عنایت وعلم خداوند خوشحال برخاستم درحال که معرفت داشتم به عنایت ولطف خداوند به خودم،پس این نطفه منعقد شد...

به تحقیق که او(فرزند) صاحب شما بعد از من است....زمانی که روح در این نطفه دمیده می شود خداوند ملکی را میفرسد که در بازوی راست او می نویسد(وتمت کلمة

ربک صدقا وعدلا لا مبدل لکلماته)پس هنگامی که دستانش را بر زمین وسر را به آسمان بلند می کندمنادی ندا می زند از باطن عرش الهی از ناحیه خداوند به اسم فرزند و اسم پدر آن و می گوید یا فلان بن فلان تو برگزیده ی خلق من و موضع سر من و امین بر وحی من هستی وجانشین من بر زمین هستی و بر کسی که تو را دوست داشته باشد رحمتم را واجب کردم.

هنگامی که صوت منادی تمام می شود امام پاسخ می دهد درحالیکه دست بر زمین وسر بر آسمان بر می دارد و می گوید: " شهد الله أنه لا إله إلا هو والملائکة وأولو العلم قائما بالقسط ، لا إله

إلا هو العزیز الحکیم

هنگامی که این سخن را می گوید خداوند علم اول وآخر را به او موهبت می کند ومستحق زیارت ملائکه در شب قدر می شود.گفتم که روح در آیه جبرئیل نیست؟فرمود: نه روح اعظم از جبرئیل است.جبرئیل از ملائکه است وروح اعظم از ملائکه است.

این نمونه ای از روایات است و مرحوم صفار در کتاب بصائر الدرجات بابی تحت عنوان "۳ باب ما یلقى إلى الأئمة فی لیلة القدر مما یکون فی تلک السنة و نزول الملائکة علیهم‏"

گشوده و نه روایت را ذیل آن می آورد که بعضی از آن ها صحیح است.

موفق باشید

گروه پاسخ به شبهات

نظر شما: * نام: * پست الکترونیکی: * متن نظر : * کد امنیتی:

بازگشت