تعداد کشتگان لشکر ابن سعد درروز عاشورا چندبوده؟
باسلام دوست گرامی تعداد کشتهشدگان لشکر عمر بن سعد به طور دقیق روشن نیست، ولی در مقاتل چنین نوشته شده است که حبیب بن مظاهر که از یاران امام حسین(ع) بود، در روز عاشورا نبرد سختی کرد و شصت و دو مرد را کشت،[۱] یا زهیر بن قین ـ یکی دیگر از اصحاب امام حسین(ع) ـ در روز عاشورا صد و بیست نفر را کشت تا کثیر بن عبدالله شعبی و مهاجربناوس او را به شهادت رساندند.[۲]
نافع بن هلال نیز که نام خود را بر تیرهایش نوشته و آنها را زهرآلود کرده بود، دوازده یاسیزده تن از یاران عمر بن سعد را کشت تا هر دو بازویش را شکستند و اسیرش کردند و بعد شمر او را به شهادت رسانید،[۳] یا ابی الشعثاء کندی که تیرانداز زبردستی بود، در روز عاشورا پنج نفر زا به درک واصل کرد.[۴] و وهب بن عبدالله که مادرش روز عاشورا با او بود، گفت: پسرم برخیز و زادهی دختر رسول خدا(ص) را یاری کن! او هم برای اطاعت سخن مادرش به میدان رفت و نوزده سوار و دوازده پیاده از لشکر عمر بن سعد را کشت تا این که هر دو دستش را بردیدند، بازجنگید تا کشته شد[۵] و عبدالله بن عمر کلبی هفت یا هشت تن از آنها را کشت، سپس اسیر شد و به دستور عمر بن سعد، گردنش را زدند[۶] و قره بن ابی قره غفاری شصت و هشت تن و مالک بن انس چهارده و به قولی هجده تن از آنان را کشت؛ [۷] جون بن ابی مالک ـ آزاد کرده ابیذر غفاری ـ بیست و پنج نفر را کشت و جنازه او را پس از ده روز یافتند که بوی مشک از آن بلند میشد[۸] و انیس بن معقل اصبحی نیز بیش از بیست نفر را کشت و مؤذن امام حسین(ع) ـ حجاج بن مسروق جعفی ـ بیست و پنج نفر را کشت و به شهادت رسید[۹] و غلام ترکی که خادم امام حسین(ع) و حافظ قرآن بود، جماعتی را که تا هفتاد نفر گفتهاند، کشت.[۱۰] و علی اکبر(ع) هم جمع بسیاری را کشت، در روایتی یکصد و بیست مرد را کشت و در مناقب گوید، هفتاد مرد را کشت و جنگ را ادامه داد تا به دویست تن رسانید.[۱۱] عبدالله پسر مسلم بن عقیل در سه حمله نود و هشت مرد را کشت تا این که به دست عمروبن صبیح صیداوی و اسد بن مالک شهید شد؛[۱۲] اما خوارزمی و ابن شهرآشوب میگویند: در سه حمله جماعتی را کشت[۱۳]. عون پسر عبداللهبن جعفر ـ فرزند زینب کبری(س) ـ هیجده پیاده را کشت[۱۴] و پسر دیگر زینب کبری(س)، به نام محمد، ده تن را کشت[۱۵] و عبدالرحمن بن عقیل هفده سوار را کشت[۱۶] و جعفر بن عقیل دو مرد و طبق نقلی پانزده سوار را کشت؛[۱۷] قاسم بن حسن نیز سی و پنج مرد را کشت[۱۸] و حسن بن حسن(ع) در روز عاشورا در خدمت حسین(ع) جنگید و هفده نفر را کشت.[۱۹]
در روز عاشورا وقتی امام حسین(ع) تنها شد، بعضی از راویان گفتند: «به خدا قسم! من شکسته بالی که فرزند و خاندان و یارانش کشته شده باشند، دلاورتر از حسین(ع) ندیدم؛ پهلوانان به او حمله میبردند و او بر آنها حمله میکرد؛ به سی هزار لشکر کامل حمله میبرد و مانند ملخ از جلوی او میگریختند و سپس به مرکز خود برمیگشت و میفرمود:
لا حول و لا قوة الا بالله العلی العظیم.[۲۰]
در «اثبات الوصیة» روایتی نقل شده که در آن روز، هزار وهشتصد جنگجو به دست خود کشت. در «بحارالانوار» آمده است که ابن شهرآشوب در مناقب آل ابی طالب گفته است: پیاپی جنگید تا هزار ونهصد و پنجاه نفر را، جز زخمیها، به قتل رسانید و عمر بن سعد به لشکرش فریاد زد: وای بر شما! میدانید با چه کسی میجنگید؟ این زادهی قتّال عرب است! از همه سو به او حمله کنید، چهار هزار تیرانداز دورش را گرفتند و راه خیمهها را بر او بستند.[۲۱]
دربارهی این که چگونه یک شخص میتواند این همه از افراد دشمن را به قتل برساند، باید گفت که چون لشکر عمربن سعد از هیبت و عظمت و شکوه شخصیّت جنگی امام حسین(ع) در هراس بود، در برابر حملههای حضرت پا به فرار میگذارند و در این میان بسیاری از افراد بدون این که از حضرت بر آنها ضربتی وارد آید، زیر دست و پای اسبها و فشار جمعیت از بین میرفتند و این گونه بود که تعداد کشتههای کربلا بسیار میباشد. پی نوشتها:
[۱]. بحارالانوار، ج ۴۵، ص ۲۷.
[۲]. نفس المهموم، ص ۲۷۷ قم مکتبة بصیرتی، سال ۱۴۰۵ ق.
ـ همان، ص ۲۷۱ و ۲۷۷.
ـ مقتل الحسین(ع)، مقرم عد الرزاق، ص ۲۴۴، چاپ پنجم، بیروت، دار الکتاب الاسلامی، ۱۳۹۹ ق.
[۳]. وقعة الطف، ابی مخنف، تحقیق: استاد محمد هادی یوسفی غروی، ترجمه: داود سلیمانی، انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، قم، ص ۱۷۳.
[۴]. همان، ص ۱۷۸.
[۵]. همان، ص ۱۵۹ و ۱۶۰.
[۶]. همان، ص ۲۸۶.
[۷]. همان، ص ۲۸۸، مقتل الحسین(ع)، مقرم عبد الرزاق، ص ۲۵۳.
[۸]. همان، ص ۲۹۱، مقتل الحسین(ع)، ص ۲۵۲.
[۹]. شیخ عباس قمی، همان مأخذ، ص ۲۹۱.
[۱۰]. همان مأخذ، ص ۲۹۴.
[۱۱]. همان مأخذ، ص ۳۰۹، مقتل الحسین(ع)، ص ۲۵۸، بحارالانوار، ج ۴۵، ص ۴۳.
[۱۲]. همان مأخذ، ص ۳۱۶.
[۱۳]. مقتل الحسین(ع)، ص ۲۶۲.
[۱۴]. همان مأخذ، ص ۳۱۷.
[۱۵]. همان مأخذ، ص ۳۱۸.
[۱۶]. همان مأخذ، ص ۳۱۹.
[۱۷]. همان مأخذ، ۳۱۹.
[۱۸]. همان مأخذ، ص ۳۲۱.
[۱۹]. همان مأخذ، ص ۳۲۸.
[۲۰]. اللهوف، ص ۱۰۵، تاریخ طبری، ج ۶، ص ۲۵۹، بحارالانوار، ج ۴۵، ص ۵۰.
[۲۱]. بحارالانوار، ج ۴۵، ص ۵۰، مناقب آل ابی طالب، ج ۴، ص ۱۱۰. برگرفته از نهضت عاشورا (تحریف‌ها و شبهه‌ها)، مرکز مطالعات و پژوهش‌‌های فرهنگی حوزه‌ی علمیه (۱۳۸۱) موفق باشید گروه پاسخ به شبهات
| 
