درباره ما

آیا سوره لیل در شأن ابود حداح است؟
کد سؤال: ۲۰۶۱۳عمومی »بررسی روایات
قرآن و کتب آسمانی »شان نزول
تعداد بازدید: ۴۴
آیا سوره لیل در شأن ابود حداح است؟

با سلام

این روایت در منابع مختلفی نقل شده:

در بحارالانوار به نقل از طبرسی آمده است:

قَالَ الطَّبْرِسِیُّ رَحِمَهُ اللَّهُ رَوَى الْوَاحِدِیُّ بِالْإِسْنَادِ الْمُتَّصِلِ عَنْ عِکْرِمَةَ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ‏ أَنَّ رَجُلًا کَانَتْ لَهُ نَخْلَةٌ فَرْعُهَا فِی دَارِ رَجُلٍ‏ فَقِیرٍ ذِی‏ عِیَالٍ‏ وَ کَانَ الرَّجُلُ إِذَا جَاءَ فَدَخَلَ الدَّارَ وَ صَعِدَ النَّخْلَةَ لِیَأْخُذَ مِنْهَا التَّمْرَ فَرُبَّمَا سَقَطَتِ التَّمْرَةُ فَیَأْخُذُهَا صِبْیَانُ الْفَقِیرِ فَیَنْزِلُ الرَّجُلُ مِنَ النَّخْلَةِ حَتَّى یَأْخُذَ التَّمْرَ مِنْ أَیْدِیهِمْ فَإِنْ وَجَدَهَا فِی فِی أَحَدِهِمْ أَدْخَلَ إِصْبَعَهُ حَتَّى یُخْرِجَ التَّمْرَ مِنْ فِیهِ فَشَکَا ذَلِکَ الرَّجُلُ إِلَى النَّبِیِّ صلی الله علیه و آله وَ أَخْبَرَهُ بِمَا یَلْقَى مِنْ صَاحِبِ النَّخْلَةِ فَقَالَ لَهُ النَّبِیُّ ص اذْهَبْ وَ لَقِیَ رَسُولُ اللَّهِ ص صَاحِبَ النَّخْلَةِ فَقَالَ تعطنی [تُعْطِینِی‏] نَخْلَتَکَ الْمَائِلَةَ الَّتِی فَرْعُهَا فِی دَارِ فُلَانٍ وَ لَکَ بِهَا نَخْلَةٌ فِی الْجَنَّةِ فَقَالَ لَهُ الرَّجُلُ إِنَّ لِی نَخْلًا کَثِیراً وَ مَا فِیهِ نَخْلَةٌ أَعْجَبَ إِلَیَّ ثَمَرَةً مِنْهَا قَالَ ثُمَّ ذَهَبَ الرَّجُلُ فَقَالَ رَجُلٌ کَانَ یَسْمَعُ الْکَلَامَ مِنْ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه و آله یَا رَسُولَ اللَّهِ أَ تُعْطِینِی بِمَا أَعْطَیْتَ الرَّجُلَ نَخْلَةً فِی الْجَنَّةِ إِنْ أَنَا أَخَذْتُهَا قَالَ نَعَمْ فَذَهَبَ الرَّجُلُ وَ لَقِیَ صَاحِبَ النَّخْلَةِ فَسَاوَمَهَا مِنْهُ فَقَالَ لَهُ أَ شَعَرْتَ أَنَّ مُحَمَّداً أَعْطَانِی بِهَا نَخْلَةً فِی الْجَنَّةِ فَقُلْتُ لَهُ یُعْجِبُنِی تَمْرُهَا وَ إِنَّ لِی نَخْلًا کَثِیراً فَمَا فِیهِ نَخْلَةٌ أَعْجَبَ إِلَیَّ تَمْرَةً مِنْهَا فَقَالَ لَهُ الْآخَرُ أَ تُرِیدُ بَیْعَهَا فَقَالَ لَا إِلَّا أَنْ أُعْطَى بِهَا مَا لَا أَظُنُّهُ أُعْطَى قَالَ فَمَا مُنَاکَ قَالَ أَرْبَعُونَ نَخْلَةً فَقَالَ الرَّجُلُ جِئْتَ بِعَظِیمٍ تَطْلُبُ بِنَخْلَتِکَ الْمَائِلَةِ أَرْبَعِینَ نَخْلَةً ثُمَّ سَکَتَ عَنْهُ فَقَالَ لَهُ أَنَا أُعْطِیکَ أَرْبَعِینَ نَخْلَةً فَقَالَ لَهُ أَشْهِدْ إِنْ کُنْتَ صَادِقاً فَمَرَّ إِلَى نَاسٍ فَدَعَاهُمْ فَأَشْهَدَ لَهُ بِأَرْبَعِینَ نَخْلَةً ثُمَّ ذَهَبَ إِلَى النَّبِیِّ ص فَقَالَ یَا رَسُولَ اللَّهِ إِنَّ النَّخْلَةَ قَدْ صَارَتْ فِی مِلْکِی فَهِیَ لَکَ فَذَهَبَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله إِلَى صَاحِبِ الدَّارِ فَقَالَ لَهُ النَّخْلَةُ لَکَ وَ لِعِیَالِکَ فَأَنْزَلَ اللَّهُ تَعَالَى‏ وَ اللَّیْلِ إِذا یَغْشى‏ السُّورَةِ.

مردى در میان مسلمانان بود که شاخه یکى از درختان خرماى او بالاى خانه مرد فقیر عیالمندى قرار گرفته بود ، صاحب نخل هنگامى که بالاى درخت مى‏رفت تا خرماها را بچیند، گاهى چند دانه خرما در خانه مرد فقیر مى‏افتاد ، و کودکانش آن را برمى‏داشتند ، آن مرد از نخل فرود مى‏آمد و خرما را از دستشان مى‏گرفت و اگر خرما را در دهان یکى از آنها مى‏دید انگشتش را در داخل دهان او مى‏کرد تا خرما را بیرون آورد!.
مرد فقیر به پیامبر صلی الله علیه و آله شکایت آورد پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود : برو تا به کارت رسیدگى کنم. سپس صاحب نخل را ملاقات کرد و فرمود : این درختى که شاخه‏هایش بالاى خانه فلانکس آمده است به من مى‏دهى تا در مقابل آن نخلى در بهشت از آن تو باشد ، مرد گفت : من درختان نخل بسیارى دارم ، و خرماى هیچکدام به خوبى این درخت نیست ( و حاضر به چنین معامله‏اى نیستم ) کسى از یاران پیامبر (صلی الله علیه و و آله این سخن را شنید ، عرض کرد : اى رسول خدا ! اگر من بروم و این درخت را از این مرد خریدارى و واگذار کنم ، شما همان چیزى را که به او مى‏دادید به من عطا خواهى کرد ؟ فرمود : آرى.
آن مرد رفت و صاحب نخل را دید و با او گفتگو کرد ، صاحب نخل گفت : آیا مى‏دانى که محمد حاضر شد درخت نخلى در بهشت در مقابل این به من بدهد (و من نپذیرفتم) و گفتم من از خرماى این بسیار لذت مى‏برم و نخل فراوان دارم و هیچکدام خرمایش به این خوبى نیست .
خریدار گفت : آیا مى‏خواهى آن را بفروشى یا نه ؟ گفت : نمى‏فروشم مگر آنکه مبلغى را که گمان نمى‏کنم کسى بدهد به من بدهى گفت چه مبلغ ؟ گفت چهل نخل.
خریدار تعجب کرد و گفت عجب بهاى سنگینى براى نخلى که کج شده مطالبه مى‏کنى ، چهل نخل!
سپس بعد از کمى سکوت گفت : بسیار خوب ، چهل نخل به تو مى‏دهم.
فروشنده ( طمعکار) گفت اگر راست مى‏گوئى چند نفر را به عنوان شهود بطلب! اتفاقا گروهى از آنجا مى‏گذشتند آنها را صدا زد، و بر این معامله شاهد گرفت .
سپس خدمت پیامبر صلی الله علیه و آله آمد و عرض کرد اى رسول خدا ! نخل به ملک من در آمد و تقدیم (محضر مبارکتان) مى‏کنم.
رسول خدا صلی الله علیه و آله به سراغ خانواده فقیر رفت و به صاحب خانه گفت این نخل از آن تو و فرزندان تو است.
اینجا بود که سوره و اللیل نازل شد ( و گفتنیها را در باره بخیلان و سخاوتمندان گفت).

مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى‏ (متوفای ۱۱۱۰ ق‏). بحار الأنوار ج ۲۲ ص۶۰. ناشر: دار إحیاء التراث العربی‏. مکان چاپ: بیروت

برخی اسم این شخص سخاوتمند را ابودحداح نقل نموده اند. و شان نزول سوره لیل را این ماجرا می دانند.

موفق باشید

گروه پاسخ به شبهات

* نام:
* پست الکترونیکی:
* متن نظر :
* کد امنیتی:
  

بازگشت