با‌ سلام

دوست گرامی

نظر تفاسیر شیعه:

تفسیر نمونه:

آیه فوق اشاره به یکى از حساسترین لحظات این سفر تاریخى کرده مى‏گوید" خداوند پیامبرش را یارى کرد، در آن هنگام که کافران او را بیرون کردند" (إِذْ أَخْرَجَهُ الَّذِینَ کَفَرُوا).

البته قصد کفار بیرون کردن او از" مکه" نبود، بلکه تصمیم به کشتن اوداشتند، ولى چون نتیجه کارشان بیرون رفتن پیامبر ص از مکه شد این نسبت به آنها داده شده است.سپس مى‏گوید:" این در حالى بود که او دومین نفر بود" (ثانِیَ اثْنَیْنِ) اشاره به اینکه جز یک نفر همراه او نبود و این نهایت تنهایى او را در این سفر پر خطر نشان مى‏دهد و همسفر او ابو بکر بود.

تفسیر نمونه، ج‏۷، ص: ۴۲۰

علامه طباطبائی در دو جای مختلف به این نکته اشاره کرده ولی ظاهرا با هم متفاوت است:

فقوله «إِذْ أَخْرَجَهُ الَّذِینَ کَفَرُوا» بیان لوقت قوله: «فَقَدْ نَصَرَهُ اللَّهُ» و قوله: «إِذْ هُما فِی الْغارِ» بیان لتشخیص الحال الذی هو قوله: «ثانِیَ اثْنَیْنِ» و قوله: «إِذْ یَقُولُ لِصاحِبِهِ» بیان لتشخیص الوقت الذی یدل علیه قوله: «إِذْ هُما فِی الْغارِ».

المیزان فی تفسیر القرآن،۹ ص۲۸۰

در این عبارت علامه معتقد است که "اذ اخرجه" بیان وقت نصرت الهی را می کند و عبارت "اذهما فی الغار"بیان است برای تشخیص حالتی که پیامبر اسلام در آن حال قرار داشت یعنی "همراه داشتن یک نفر". طبق این عبارت علامه خداوند حالت پیامبر را در حال به صورتی بیان کرده است که یک نفر همراه او بوده است.

در جائی دیگر می نویسد:

فمعنى الآیة: إن لم تنصروه أنتم أیها المؤمنون فقد أظهر الله نصره إیاه فی وقت لم یکن له أحد ینصره و یدفع عنه و قد تظاهرت علیه الأعداء و أحاطوا به من کل جهة و ذلک إذ هم المشرکون به و عزموا على قتله فاضطر إلى الخروج من مکة فی حال لم یکن إلا أحد رجلین اثنین

المیزان فی تفسیر القرآن،۹ ص۲۸۰

معنای آیه چنین است که اگر یاریش نکنید ای مومنین بدانید که خدا نصرت خویش را ظاهر کرده است در زمانی که احدی ناصر او نبوده و از او دفع بلیه نکرده و اعداء بر او احاطه کرده اند از هر جهت و تصمیم گرفتند که وی را به قتل برسانند پس ناگزیر شد بر خروج از مکه در حالیکه همراه او یک نفر بود.

علامه طبرسی می گوید:

ثم أعلمهم الله سبحانه أنهم إن ترکوا نصرة رسوله لم یضره ذلک شیئا کما لم یضره قلة ناصریه حین کان بمکة و هم به الکفار فتولی الله نصره فقال «إِلَّا تَنْصُرُوهُ فَقَدْ نَصَرَهُ اللَّهُ» معناه إن لم تنصروا النبی ص على قتال العدو فقد فعل الله به النصر «إِذْ أَخْرَجَهُ الَّذِینَ کَفَرُوا» من مکة فخرج یرید المدینة «ثانِیَ اثْنَیْنِ» یعنی أنه کان هو و أبو بکر

معجم البیان فی تفسیر القرآن،۵،ص۴۸

خداوند اعلام می کند که اگر نصرت رسولش را ترک کنید این به او ضرری نمیرساند همانطور که کمی یار به او ضرر نرساند زمانی که در مکه بود و کفار قصد ترور اورا کرده بودند پس خداوند متولی نصرت او شد.معنا چنین است که اگر او را یاری نکنید بر قتال عدو پس خدا به نصرت رسانده است زمانی که او را از مکه خارج کردند و پیامبر خارج شد و اراده ی مدینه کرد در حالیکه او به همراه خودش ابوبکر را داشت.

ملا فتح الله کاشانی صاحب تفسیر منهج الصادقین می نویسد:

إِلَّا تَنْصُرُوهُ اگر نصرت ندهید پیغمبر (ص) او را زود باشد که خداى او را یارى کند و در مستقبل فرو نگذارد چنانچه در ماضى فرو نگذاشت فَقَدْ نَصَرَهُ اللَّهُ پس بدرستى که نصرت داد او را خدا إِذْ أَخْرَجَهُ الَّذِینَ کَفَرُوا وقتى که بیرون کردند او را کافران یعنى قصد اخراج و قتل او کردند از مکه و حقتعالى او را دستورى خروج داد و اسناد اخراج بکفار باعتبار قصد ایشان بود بآن و جزاء الا تنصروه محذوفست که ان فسینصره اللَّه است چنانچه باین مترجم شده و اقامه آنچه دالست بر آن در مقام آن و قوله ثانِیَ اثْنَیْنِ حالست از ضمیر أَخْرَجَهُ یعنى اخراج رسول کردند در حالتى که دویم دو بود یعنى با او نبود مگر یک کس که آن ابو بکر است

تفسیر منهج الصادقین فی الزام المخالفین،ج۴ صلی الله علیه وآله ۲۷۱

این بیان هم مانند بیان های گذشته نشان می دهد که به همراه او ابوبکر بوده است.

اما نکته ی قابل توجه آن است که کفار قصد جان پیامبر را کردند و همین باعث شد که پیامبر دست به فرار از مکه به سمت مدینه بزند،اما اینکه کجا ابوبکر اضافه شد از ابتدائ یا در ادامه آیه گویای آن نیست چرا که آیه می گوید که پیامبر را اخراج کردند در حالیکه همراه او یک نفر بود(می تواند این یک نفر در همان خروج همراه پیامبر باشد یا بعدا)اما نکته ی مهم آن است که قطعا آنها پیامبر را اخراج کردند(قصد ترور پیامبر را داشتند و خداوند به پیامبر دستور رفتن به مدینه را داد) نه پیامبر و ابوبکر را بنابراین در این قسمت قطعا فضیلتی بر ابوبکر نیست.و مراد نیز همین است اما قطعا داخل غار ابوبکر با پیامبر همراه بوده است.

اما نسبت به شبهه دوم که فرمودید:

اولا اینکه پیامبر ابوبکر را همراه خود نبرده نه تنها در کتب شیعه بلکه در کتب اهل سنت نیز ثابت نشده است ثانیا اگر بعدا هم اضافه شده است که فضیلتی برای ابوبکر نیست چرا که کسی از جان خویش می گذرد داخل غار نباید ترسی به دل راه دهد تا این که پیامبر مجبور به دلداری او شود بنابراین معلوم می شود که از جان گذشتگی هم نکرده است والا کسی که از جان خویش گذشته باشد در مقابل همه ی بلیات و اتفاقات ناگوار آماده است.

موفق باشید

گروه پاسخ به شبهات

نظر شما: * نام: * پست الکترونیکی: * متن نظر : * کد امنیتی:

بازگشت