 |
درباره ما |  |
| کد سؤال: ۲۰۱۸۰ | امامت و ائمه (علیهم السلام) »امامت خاصه »امام هادی (ع) عمومی »بررسی روایات | تعداد بازدید: ۳۶ |
باسلام دوست گرامی این روایت تقریبا به سه طریق به ابوهاشم الجعفری می رسد، که از این سه طریق، یک طریق تقریبا معتبر می باشد که در ذیل آن را ذکر می کنیم: حَدَّثَنِی عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ وَ جَمَاعَةٌ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَى عَنْ أَبِی هَاشِمٍ الْجَعْفَرِیِّ قَالَ: دَخَلْتُ أَنَا وَ مُحَمَّدُ بْنُ حَمْزَةَ عَلَیْهِ نَعُودُهُ وَ هُوَ عَلِیلٌ فَقَالَ لَنَا وَجِّهُوا قَوْماً إِلَى الْحَائِرِ مِنْ مَالِی فَلَمَّا خَرَجْنَا مِنْ عِنْدِهِ قَالَ لِی مُحَمَّدُ بْنُ حَمْزَةَ الٌمُشِیرُ یُوَجِّهُنَا إِلَى الْحَائِرِ وَ هُوَ بِمَنْزِلَةِ مَنْ فِی الْحَائِرِ- قَالَ فَعُدْتُ إِلَیْهِ فَأَخْبَرْتُهُ فَقَالَ لِی لَیْسَ هُوَ هَکَذَا إِنَّ لِلَّهِ مَوَاضِعَ یُحِبُّ أَنْ یُعْبَدَ فِیهَا وَ حَائِرُ الْحُسَیْنِ ع مِنْ تِلْکَ الْمَوَاضِعِ. کامل الزیارات ؛ النص ؛ ص۲۷۳ در سند این روایت، همه روایان ثقه می باشند مگر «محمد بن عیسی» که شیخ طوسی فقط ایشان را تضعیف کرده اند ولی نجاشی و دیگران ایشان را توثیق کردند عبارت نجاشی: محمد بن عیسى بن عبید بن یقطین بن موسى، مولى أسد بن خزیمة أبو جعفر: جلیل فی أصحابنا، ثقة، عین، کثیر الروایة معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواة ؛ ج۱۸ ؛ ص۱۱۹ همچنین فضل بن شاذان ، محمد بن عیسی را نیز مدح کرده : کان الفضل بن شاذان رحمه الله یحب العبیدی، و یثنی علیه، و یمدحه و یمیل إلیه معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواة ؛ ج۱۸ ؛ ص۱۱۹ فضل بن شاذام محمد بن عیسی العبیدی را دوست داشت و او را ستایش می کرد وبه او میل پیدا می کرد ابن نوح: کان على ظاهر العدالة و الثقة معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواة ؛ ج۱۸ ؛ ص۱۲۱ محمد بن عیسی بر حسب ظاهر، عادل و ثقه بود
اما تضعیف شیخ طوسی بنا بر دو دلیل می باشد که هردو دلیل را آیت الله خوئی نقد و رد می کنند: دلیل اول: محمد بن عیسی اهل غلو بوده: شیخ طوسی: گفته شده است که محمد بن عیسی اهل غلو بوده، اما آیت الله خوئی در پاسخ به ادعای شیخ می فرمایند: که این مطلب را که شیخ طوسی نقل کرده مبنی بر این که محمد بن عیسی اهل غلو بوده از یک شخص مجهول نقل کرده پس نمی توان به آن اعتماد کرد: أن الشیخ نسب القول بغلو محمد بن عیسى بن عبید إلى قائل مجهول، و الظاهر أن هذا القول على خلاف الواقع، لقول ابن نوح إنه کان على ظاهر العدالة و الثقة، و قد عرفت من کلام النجاشی و غیره جلالة الرجل من دون غمز فی مذهبه معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواة ؛ ج۱۸ ؛ ص۱۲۳ شیخ طوسی نسبت غلو را به محمد بن عیسی از یک شخص مجهول نقل کرده، در حالی که این حرف برخلاف گفته ابن نوح و نجاشی و غیره می باشد زیرا این اشخاص گفتند که محمد بن عیسی ثقه وعادل می باشد و به مذهب او ایرادی نگرفتند دلیل دوم: شیخ طوسی محمد بن عیسی ضعیف می باشد، و در ادامه به تضعیف شیخ صدوق واستادش ابن ولید برای محمد بن عیسی اشاره می کند: آیت الله خوئی در نقد این ادعای شیخ طوسی می گویند: ظاهرا شیخ طوسی محمد بن عیسی را تضعیف کردند چون شیخ صدوق واستادش محمد بن عیسی را تضعیف کردند، و این مطلب صحیح نیست، زیرا شیخ صدوق وابن ولید فقط در یک مورد محمد بن عیسی را تضعیف کردند، نه مطلقا و آنهم جایی می باشد که در روایت از یونس متفرد باشد، ولی در غیر صورت محمد بن عیسی را تضعیف نکردند، ولی شیخ طوسی دچار اشتباه شده و محمد بن عیسی را کامل تضعیف کرده است: أن تضعیف الشیخ کما هو صریح کلامه هنا و فی فهرسته، مبنی على استثناء الصدوق و ابن الولید إیاه، من جملة الرجال الذین روى عنهم صاحب نوادر الحکمة، و الذی ظهر لنا من کلامهما، أنهما لم یناقشا فی محمد بن عیسى بن عبید نفسه، فإنما ناقشا فی قسمین من روایاته، و هما: فیما یروی صاحب نوادر الحکمة عنه بإسناد منقطع، کما تقدم عن النجاشی و الشیخ فی ترجمة: محمد بن أحمد بن یحیى، و إن کان کلام الشیخ هنا فی فهرسته و إستبصاره خالیا عن ذلک، و لکنه لا بد من تقییده بما تقدم، و فیما ینفرد بروایته محمد بن عیسى عن یونس، و أما فی غیر ذلک فلم یظهر من ابن الولید و لا من الصدوق، ترک العمل بروایاته. و الذی یکشف عن ذلک: أن الصدوق(قدس سره) تبع شیخه ابن الولید فی الاستثناء المزبور، فلم یرو فی الفقیه و لا روایة واحدة، عن محمد بن عیسى، عن یونس، و قد روى فیه عن محمد بن عیسى، عن غیر یونس، فی نفس الکتاب فی المشیخة فی نیف و ثلاثین موضعا غیر ما ذکره فی طریقه إلیه، و هذا أقوى شاهد على أن الاستثناء غیر مبتن على تضعیف محمد بن عیسى بن عبید نفسه، و إنما هو لأمر یختص بروایاته عن یونس، و هذا الوجه مبنی على اجتهاد ابن الولید و رأیه، و وجهه عندنا غیر ظاهر اسم الکتاب : معجم رجال الحدیث المؤلف : السید أبو القاسم
الموسوی الخوئی الجزء : ۱۸ صفحة : ۱۲۲ باتوجه به آنچه بیان شد، روایت از نظر سندی معتبر می باشد و در این روایت محمد بن عیسی از یونس روایت نکرده است تا روایت آن ضعیف شمرده باشد، از طرفی این روایت با توجه به این که محتوایی مخالف با اصول قطعیه شریعت ندارد مقبول می باشد حتی اگر سند آن ضعیف باشد موفق باشید گروه پاسخ به شبهات | ||